Ο Σαλάχ, η Ακτή Ελεφαντοστού και το Μαρόκο του Ελ Κααμπί - Αυτές είναι οι ιστορίες που ξεχωρίζουν στο AFCON
Το 35ο Κύπελλο Εθνών Αφρικής ξεκινά την Κυριακή (21/12, 21:00), με τη διοργανώτρια χώρα Μαρόκο να αντιμετωπίζει τις Κομόρες.
Η φετινή διοργάνωση ήταν αρχικά προγραμματισμένη για το καλοκαίρι του 2025, όμως μετατέθηκε κατά έξι μήνες, ώστε να μην συμπέσει με την πρώτη διεξαγωγή του ανανεωμένου Παγκοσμίου Κυπέλλου Συλλόγων της FIFA, όπου έλαβε χώρα από τον Ιούνιο έως τον Ιούλιο. Οι αγώνες θα φιλοξενηθούν σε εννέα γήπεδα, σε έξι πόλεις, μεταξύ των οποίων το Μαρακές, η Καζαμπλάνκα και η Ταγγέρη. Το γήπεδο του εναρκτήριου αγώνα αλλά και του τελικού θα είναι το «Prince Moulay Abdellah Stadium» στη Ραμπάτ, χωρητικότητας 68.700 θέσεων, στην πρωτεύουσα του Μαρόκου.
Το AFCON είναι συχνά γεμάτο εκπλήξεις. Για παράδειγμα, η διοργανώτρια Ακτή Ελεφαντοστού κατέκτησε την προηγούμενη διοργάνωση στις αρχές του 2024, παρότι είχε χάσει τα δύο από τα τρία παιχνίδια της στη φάση των ομίλων, επικρατώντας της Νιγηρίας στον τελικό με 2-1.
Καμία από τις 24 ομάδες που συμμετέχουν στη φετινή διοργάνωση δεν κάνει το ντεμπούτο της, ωστόσο η Μποτσουάνα και οι Κομόρες προκρίθηκαν μόλις για δεύτερη φορά στην ιστορία τους.
Την ίδια ώρα, η τέσσερις φορές πρωταθλήτρια Γκάνα απέτυχε να... κλείσει το εισιτήριο της. Υστερεί σε συνολικούς τίτλους μόνο από την Αίγυπτο (επτά) και το Καμερούν (πέντε), και αυτή θα είναι η πρώτη της απουσία από τη διοργάνωση μετά το 2004.
Όμως φέτος, ποια είναι τα φαβορί και ποιες ιστορίες πρέπει να προσέξετε;
Η ευκαιρία του Σαλάχ να γίνει... βασιλιάς στην ήπειρό του
Το AFCON θα μπορούσε να αποτελέσει την ιδανική απόσπαση προσοχής για τον Μοχάμεντ Σαλάχ μετά από μερικές ταραχώδεις εβδομάδες με τη Λίβερπουλ. Όταν αποσυρθεί, θα καταγραφεί ως ένας πραγματικά σπουδαίος παίκτης, όμως υπάρχει ένα βασικό τρόπαιο που μέχρι στιγμής του έχει ξεφύγει στην καριέρα του, και δεν αναφέρομαι στη Χρυσή Μπάλα.
Η Αίγυπτος είναι η πιο επιτυχημένη χώρα στην ιστορία της διοργάνωσης και κατακτόντας την τρεις συνεχόμενες φορές από το 2006 έως το 2010. Ωστόσο, δεν έχει καταφέρει ποτέ να το σηκώσει με τον ποδοσφαιριστή των πρωταθλητών Αγγλίας στο ρόστερ της.
Ο Σαλάχ έκανε το ντεμπούτο του με το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της Αιγύπτου το 2011 και το 2022 έφτασε πιο κοντά από ποτέ στο να σηκώσει την κορυφαία διοργάνωση εθνικών ομάδων στην αφρικανική ήπειρο. Τότε η χώρα του έφτασε στον τελικό, αλλά έχασε στη διαδικασία των πέναλτι από τη Σενεγάλη. Ο Σαντιό Μανέ, που εκείνη την περίοδο αγωνιζόταν μαζί του στη Λίβερπουλ, σκόραρε το καθοριστικό πέναλτι. Ο 33χρονος είχε αγωνιστεί και στον τελικό του 2017, όταν η Αίγυπτος ηττήθηκε με 2-1 από το Καμερούν.
Ο Σαλάχ ταλαιπωρήθηκε από τραυματισμό στον οπίσθιο μηριαίο κατά τη διάρκεια του AFCON 2023, που διεξήχθη το 2024, και δεν αγωνίστηκε όταν η πατρίδα του αποκλείστηκε στη φάση των «16» από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό στη διαδικασία των πέναλτι.
Η Αίγυπτος έχει προκριθεί σε δύο Παγκόσμια Κύπελλα, συμπεριλαμβανομένου εκείνου του 2026, με τον Σαλάχ, ο οποίος κλείνει τα 34 τον Ιούνιο, όμως η κατάκτηση του Κυπέλλου Εθνών Αφρικής θα επισφράγιζε πραγματικά την κληρονομιά του σε διεθνές επίπεδο.
Η Ακτή Ελεφαντοστού του Λαφόν αναζητεί το back-to-back
Σχεδόν δύο χρόνια μετά, εξακολουθεί να είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πώς η Ακτή Ελεφαντοστού κατέκτησε το προηγούμενο AFCON.
Οι διοργανωτές βρίσκονταν ένα βήμα πριν από τον αποκλεισμό, αφού γνώρισαν βαριά ήττα με 4-0 από την Ισημερινή Γουινέα στο τελευταίο παιχνίδι των ομίλων και απέλυσαν τον προπονητή τους, Ζαν-Λουί Γκασέ, δύο ημέρες αργότερα. Στη συνέχεια, όμως, τα αποτελέσματα των άλλων αγώνων τους ευνόησαν και προκρίθηκαν στη φάση των νοκ άουτ ως μία από τις τέσσερις καλύτερες ομάδες που τερμάτισαν τρίτες στους έξι ομίλους.
Αφού απέκλεισαν την υπερασπίστρια του τίτλου Σενεγάλη στη φάση των «16» στη διαδικασία των πέναλτι, πέτυχαν μια εντυπωσιακή ανατροπή απέναντι στο Μάλι στην παράταση των προημιτελικών. Η νίκη με 1-0 επί της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό στα ημιτελικά ακολούθησε, πριν έρθει η μεγάλη ανατροπή στον τελικό, όπου επικράτησαν 2-1 της Νιγηρίας, μάλιστα το γκολ της Νιγηρίας το πέτυχε ο τότε παίκτης του ΠΑΟΚ, Τρόστ-Εκόνγκ, και σήκωσαν το τρόπαιο υπό την καθοδήγηση του βοηθού του Γκασέ, που ανέλαβε ως υπηρεσιακός, Εμερς Φαέ.
Θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον να φανεί πώς έχει εξελιχθεί η ομάδα μέσα σε σχεδόν δύο χρόνια υπό την καθοδήγηση του Φαέ. Ο Σεμπαστιάν Αλέ και ο Σιμόν Αντίνγκρα είχαν χάσει την αρχή εκείνης της διοργάνωσης τον περασμένο Ιανουάριο λόγω τραυματισμών, αλλά επέστρεψαν και συνεργάστηκαν για το νικητήριο γκολ στον τελικό. Όμως, αμφότεροι δεν θα βρεθούν στην αποστολή για φέτος, με τον παίκτη της Σάντερλαντ να μην επιλέγεται, ενώ ο Αλέ τραυματίστηκε και αντικαταστάθηκε μερικές ημέρες πριν.
Στο ρόστερ της, η Ακτή θα έχει κανονικά τον τερματοφύλακα του Παναθηναϊκού, Αλμπάν Λαφόν, με τον 26χρονο να είναι έτοιμος να κάνει το ντεμπούτο του σε μεγάλη διοργάνωση με την φανέλα της πατρίδας του παππού του.
Ο επιθετικός της Βιγιαρεάλ, Νίκολας Πεπέ, αποκλείστηκε επίσης, αλλά ο πρώην εξτρέμ της Πάλας και νυν συμπαίκτης του Μπιέλ στην Σάρλοτ, Γουίλφριντ Ζάχα, κλήθηκε για πρώτη φορά μετά από δύο χρόνια. Ο Ντιαλό της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αναμένεται να εντυπωσιάσει στην πρώτη του εμφάνιση στο τουρνουά, ενώ οι Έβαν Εντικά και Οντιλόν Κουσουνού αποτελούν μια σταθερή αμυντική δυάδα.
Οι τελευταίοι πρωταθλητές που έφτασαν έστω μέχρι τα προημιτελικά του AFCON ήταν η Αίγυπτος το 2010, και τότε διατήρησαν τον τίτλο τους. Σε πολλές περιπτώσεις από τότε, όπως η Ακτή Ελεφαντοστού το 2017, οι τροπαιούχοι έχουν αποκλειστεί ήδη από τη φάση των ομίλων.
Μπορεί ο Ντέσερς και η Νιγηρία να κάνουν την έκπληξη;
Είναι μεγάλη πρόκληση, καθώς η Νιγηρία βρίσκεται υπό χαόδης κατάσταση. Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης διεθνούς διακοπής τον Νοέμβριο, η ομάδα μποϊκόταρε τις προπονήσεις λόγω οικονομικής διαμάχης με την Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου. Το «Athletic» ανέφερε ότι οι παίκτες και άλλα μέλη του προσωπικού οφείλονταν χρήματα για προηγούμενες εμφανίσεις και ότι η κυβέρνηση και η NFF είχαν παραβιάσει υποσχέσεις προς την ομάδα.
Στη συνέχεια, απέτυχαν να προκριθούν για δεύτερη συνεχόμενη φορά στο Παγκόσμιο Κύπελλο, μετά την ήττα από το Κονγκό στα πέναλτι στον τελικό πλέι οφ της αφρικανικής ομοσπονδίας. Ακολούθως, ο προπονητής Έρικ Τσέλε κατηγόρησε τους παίκτες των αντιπάλων ότι «έκαναν βουντού» κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας των πέναλτι.
Η άμυνα της Νιγηρίας έχει επίσης διαλυθεί. Ο αρχηγός Γουίλιαμ Τροστ-Εκόνγκ αποσύρθηκε από την εθνική ομάδα νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ενώ ο πολλά υποσχόμενος 20χρονος αμυντικός Μπέντζαμιν Φρέντρικ έμεινε εκτός λόγω τραυματισμού στο γόνατο στα τέλη Νοεμβρίου. Ο βασικός δεξιός μπακ Όλα Έινα επιστρέφει σε πλήρη φυσική κατάσταση μετά από επέμβαση στους οπίσθιους μηριαίους, αλλά έχει μείνει εκτός αποστολής για τα τελικά του τουρνουά.
Μπορεί να έχουν καλέσει πέντε παίκτες για πρώτη φορά, αλλά η Νιγηρία εξακολουθεί να διαθέτει ένα από τα πιο ισχυρά ρόστερ του τουρνουά. Περιλαμβάνει τον Αντεμόλα Λούκμαν, καθώς και τους Κάλβιν Μπάσεϊ, Άλεξ Ιγουόμπι, Βίκτορ Όσιμεν, αλλά και τον ποδοσφαιριστή του Παναθηναϊκού, Σίριλ Ντέσερς. Πολλοί από τους παίκτες που ηττήθηκαν από την Ακτή Ελεφαντοστού στον τελικό πέρσι και θα ξαναπαίξουν φέτος στο Μαρόκο.
Πέρα από την επώδυνη ήττα στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου, ο Τσέλε έχει εξαιρετικό ρεκόρ από τότε που ανέλαβε τον Ιανουάριο. Μπορεί η Νιγηρία να αφήσει το δράμα στην άκρη και να κατακτήσει το AFCON για πρώτη φορά από το 2013;
Η κατάσταση του Χακίμι ορίζει την μοίρα του Ελ Κααμπί και της παρέας του
Το Μαρόκο τα πήγε εξαιρετικά στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022, όντας η πρώτη αφρικανική ομάδα που έφτασε στα ημιτελικά. Το σύνολο του Ουαλίντ Ρεγκραγκί φαινόταν να διαθέτει τον ιδανικό συνδυασμό νεότητας και εμπειρίας, αλλά το βάθος του ρόστερ της Γαλλίας, η οποία ήταν η κάτοχος του τίτλου, αποδείχθηκε υπερβολικό για αυτούς στα ημιτελικά.
Οι Μαροκινοί θεωρούνταν τότε ένα από τα φαβορί για να κερδίσουν το AFCON. Στη φάση των ομίλων έμειναν αήττητοι και δέχθηκαν μόλις ένα γκολ στα τέσσερα παιχνίδια τους, αλλά αποκλείστηκαν από τη Νότια Αφρική στη φάση των «16».
Θα τους ενθαρρύνει φανταστική υποστήριξη από τους φιλάθλους τους σε αυτή την έκδοση του τουρνουά. Οι οπαδοί περιμένουν να φτάσουν μέχρι το τέλος, ενώ ο υπόλοιπος κόσμος θα παρακολουθεί στενά την ποιότητα των σταδίων της χώρας, καθώς το Μαρόκο συν-φιλοξενεί το Παγκόσμιο Κύπελλο 2030 μαζί με την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Αργεντινή, την Ουρουγουάη και την Παραγουάη.
Η μεγαλύτερη ανησυχία τους είναι η φυσική κατάσταση του αστέρα τους Αχράφ Χακίμι. Ο 27χρονος τραυμάτισε τον αριστερό του αστράγαλο όταν τον ανέτρεψε ο Λουίς Ντίας στον αγώνα της Παρί Σεν Ζερμέν με την Μπάγερν Μονάχου, στις 4 Νοεμβρίου.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο Χακίμι παρευρέθηκε σε μια τελετή της Συνομοσπονδίας Αφρικανικού Ποδοσφαίρου στη Ραμπάτ. Χρησιμοποιώντας ένα υποστηρικτικό πατίνι στη σκηνή εκείνη την ημέρα για να μην φορτίσει τον τραυματισμένο αστράγαλό του, ενώ παρέλαβε το βραβείο του ως «Αφρικανού Παίκτη της Χρονιάς». Ο Χακίμι έχει συμπεριληφθεί στην αποστολή του Μαρόκου, αλλά φαίνεται απίθανο να ξεκινήσει από την αρχή του τουρνουά.
H τρελή ιστορία του Καμερούν
Η προετοιμασία του Καμερούν για το AFCON υπήρξε επίσης χαοτική. Στις αρχές Δεκεμβρίου, η ομοσπονδία ποδοσφαίρου της χώρας ανακοίνωσε ότι ο προπονητής Μαρκ Μπρις είχε απολυθεί και αντικαταστάθηκε από τον Ντέβιντ Πάγκου.
Ο Μπρις είχε μια ταραχώδη σχέση με τον πρόεδρο της Fecafoot, Σαμουέλ Ετό. Το Καμερούν απέκλεισε αρκετούς έμπειρους παίκτες από την αποστολή για αυτό το τουρνουά, συμπεριλαμβανομένων των αρχηγών Βισέντ Αμπουμπακάρ, Αντρέ Ονάνα, Ζαμπό Ανγκισά και Έρικ Τσούπο Μοτίνγκ.
Ο νέος προπονητής του Καμερούν δεν έχει ακόμη κάνει ούτε μία προπόνηση με την ομάδα, πόσο μάλλον να βρεθεί στην άκρη του πάγκου της σε ένα ματς. Πώς θα καταφέρει ο Πάγκου να μεταδώσει τις ιδέες του στους παίκτες πριν από το πρώτο τους παιχνίδι του ομίλου με τη Γκαμπόν στις 24 Δεκεμβρίου; Πώς αισθάνονται οι παίκτες για την απόλυση του Μπρις;
Φαίνεται πως τα πάντα θα μπορούσαν να καταρρεύσουν πολύ γρήγορα, ειδικά καθώς βρίσκονται σε έναν δύσκολο όμιλο με την πρωταθλήτρια Ακτή Ελεφαντοστού και την Μοζαμβίκη.
Τα αουτσάιντερ Νότια Αφρική και Κονγκό
Η Νότια Αφρική και η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό ίσως είναι οι πιο σταθερές αφρικανικές ομάδες αυτή τη στιγμή.
Και οι δύο έφτασαν στα ημιτελικά του προηγούμενου AFCON, ενώ η Νότια Αφρική τερμάτισε πρώτη στον όμιλό της για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου της επόμενης χρονιάς. Το Κονγκό τερμάτισε δεύτερο στον δικό του όμιλο πίσω από τη Σενεγάλη, νίκησε το Καμερούν στα ημιτελικά των αφρικανικών μπαράζ και ξεπέρασε τη Νιγηρία στα πέναλτι στον τελικό.
Έτσι θα αντιμετωπίσει τον νικητή του αγώνα Τζαμάικα - Νέα Καληδονία τον Μάρτιο στον τελικό των δια-συνομοσπονδιακών μπαράζ που φιλοξενεί το Μεξικό για μια θέση στο τουρνουά του επόμενου καλοκαιριού.
Είναι κρίμα που θα αγωνιστούν στο AFCON χωρίς τον επιθετικό της Νιουκάστλ, Γιοάν Βίσσα, ο οποίος μόλις ανάρρωσε από τραυματισμό στο γόνατο τον Σεπτέμβριο και έτσι δεν έχει συμπεριληφθεί στην αποστολή τους για τα τελικά.
Οι περισσότεροι τείνουν να παραβλέπουν τη Νότια Αφρική, επειδή λίγοι από τους παίκτες της ομάδας αγωνίζονται σε συλλόγους των κορυφαίων πέντε ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων. Ωστόσο, διαθέτουν ένα από τα καλύτερα εγχώρια πρωταθλήματα στην Αφρική. Σημαντικό μέρος της ομάδας τους αγωνίζεται στους Μαμελόντι Σοντάουνς, οι οποίοι νωρίτερα φέτος έφτασαν στον τελικό του Αφρικανικού Champions League, σημείωσαν τρία γκολ σε ήττα από τη Ντόρτμουντ και αναδείχθηκαν ισόπαλοι με τη μελλοντική ημιφιναλίστ Φλουμινένσε στο Μουντιάλ συλλόγων.
Η Νότια Αφρική και η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό μπορεί να μην έχουν τα αστέρια άλλων ομάδων σε αυτό το τουρνουά, αλλά είναι καλά προπονημένες και θα μπορούσαν να προκαλέσουν εκπλήξεις στο Μαρόκο.