Όλοι έμαθαν το όνομά του, ελάχιστοι γνωρίζουν τι απέγινε - Που είναι σήμερα ο Ζαν-Μαρκ Μποσμάν
Πώς θα ήταν σήμερα το ποδόσφαιρο χωρίς τον Ζαν-Μαρκ Μποσμάν; Ναι, λογικά θα είχε βρεθεί κάποια στιγμή ένας άλλος ποδοσφαιριστής, ίσως όχι τόσο άσημος όσο αυτός ποιος ξέρει, που θα άλλαζε το άθλημα όπως το ήξεραν όλοι στην εποχή του.
Για να μαθαίνουν οι νέοι... Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο 25χρονος Μποσμάν αγωνιζόταν στη Λιέγη. Όταν το συμβόλαιό του έληξε, ο σύλλογος απαίτησε χρήματα για να τον αφήσει να φύγει. Ο ίδιος βρέθηκε εγκλωβισμένος: χωρίς συμβόλαιο, χωρίς ομάδα, αλλά και χωρίς δικαίωμα ελεύθερης μετακίνησης.
«Ήμουν τέσσερις φορές καλύτερος για να με πουλήσουν και τέσσερεις φορές χειρότερος για να με υπογράψουν με νέο συμβόλαιο» ισχυριζόταν.
Αυτό που για πολλούς ήταν μια συνηθισμένη ποδοσφαιρική αδικία, για τον Μποσμάν έγινε αφορμή σύγκρουσης. Και δεν φανταζόταν, μάλλον, ότι θα προκαλούσε επανάσταση. Προσέφυγε στη Δικαιοσύνη, στρεφόμενος όχι μόνο κατά του συλλόγου του, αλλά και κατά των κανονισμών της UEFA και της FIFA.
Στις 15 Δεκεμβρίου 1995, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσε μια απόφαση-σταθμό. Οι περιορισμοί στις μεταγραφές ποδοσφαιριστών μετά τη λήξη των συμβολαίων τους κρίθηκαν παράνομοι. Το ίδιο και οι ποσοτικοί περιορισμοί στους παίκτες από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από εκείνη τη στιγμή το ποδόσφαιρο περνούσε σε μια νέα εποχή. Υπήρχε η προ Μπροσμάν και η μετά Μποσμάν εποχή. Οι ποδοσφαιριστές έγιναν ελεύθεροι εργαζόμενοι, οι σύλλογοι άλλαξαν στρατηγική και το ποδόσφαιρο μπήκε σε μια νέα, πιο εμπορική περίοδο.
Η προσφυγή στη δικαιοσύνη δεν ήταν πράξη ηρωισμού· ήταν πράξη ανάγκης. Και ο Μποσμάν ήταν μόνο ηθικός νικητής. Τίποτα περισσότερο για τον ίδιο. Η καριέρα του ουσιαστικά τελείωσε μέσα στα χρόνια των δικαστικών μαχών. Τα οικονομικά προβλήματα, η απομόνωση και η απουσία στήριξης από τον ποδοσφαιρικό κόσμο σκίασαν από εκεί και πέρα τη ζωή του.
Νίκησε, όμως, για όλους τους άλλους ποδοσφαιριστές.
Οι παίκτες άρχισαν να αλλάζουν ομάδες χωρίς «λύτρα» και απέκτησαν διαπραγματευτική δύναμη. Τα σύνορα χαλάρωσαν. Η αγορά διογκώθηκε. Οι σύλλογοι αναγκάστηκαν να προσαρμοστούν, Οι μεταγραφές έγιναν ένα πεδίο οικονομικής έκρηξης.
Η «υπόθεση Μποσμάν» έγινε το θεμέλιο της σύγχρονης ποδοσφαιρικής οικονομίας. Ωστόσο, το όνομα του ανθρώπου που την προκάλεσε άρχισε ήδη να ξεθωριάζει.
Το όνομά του εμφανιζόταν στα βιβλία του αθλητικού δικαίου, αλλά όχι στις αθλητικές σελίδες. Ο κόσμος μιλούσε για νέα εποχή. Κανείς δεν μιλούσε για τον Μποσμάν.
Που είναι σήμερα ο Μποσμάν;
Σήμερα, ο Μποσμάν ζει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Δεν είναι παράγοντας, δεν είναι σχολιαστής, δεν είναι πρόσωπο του ποδοσφαίρου. Είναι, όμως, το όνομα που συνεχίζει να ακούγεται κάθε φορά που ένας παίκτης μεταγράφεται ελεύθερος.
Στα 61 του χρόνια, ο πρώην μέσος παραμένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και επιβιώνει με έναν κατώτατο κοινωνικό μισθό, με μια κοινωνική σύνταξη που παρέχεται από τη Διεθνή Ομοσπονδία Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών (Fifpro), μετά την αγωγή που έθεσε τέλος στην αθλητική του καριέρα και τον οδήγησε στην οικονομική καταστροφή .
«Θα προτιμούσα μια καριέρα από μια νομική νίκη» λέει ο ίδιος σήμερα.
Έμεινε χωρίς δουλειά, χωρίς εισόδημα, πούλησε τα αυτοκίνητά του, πούλησε το ένα σπίτι του, έβαλε υποθήκη ένα άλλο. Έφτασε να ζει στο γκαράζ του πατρικού του. Πάλεψε με την κατάθλιψη, έπεσε στο αλκοόλ, συνελήφθη το 2011 επειδή χτύπησε την τότε σύντροφό του, επειδή εκείνη αντέδρασε, όταν τον άκουσε να διατάζει την 14χρονη κόρη της να πάει να του πάρει ουίσκι με το χαρτζιλίκι της.
«Ένας άντρας νεότερος από εμένα που μοιάζει με τον παππού μου. Είναι συντετριμμένος» περιέγραψε ο Χουάν ντε Ντίος Κρέσπο, δικηγόρος με εξειδίκευση στο Αθλητικό Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο, όταν γνώρισε τον Μποσμάν πριν από πέντε χρόνια.
Ο Ντε Ντίος Κρέσπο έκανε αυτή την αποκάλυψη σε ένα συνέδριο που διοργάνωσε τον περασμένο Μάιο η Ισπανική Ομοσπονδία Ποδοσφαιριστών (AFE) για να σηματοδοτήσει την τριακοστή επέτειο της διάσημης ποινής.
Σε αυτό το φόρουμ, ο Ισπανός δικηγόρος υπενθύμισε ότι με πρωτοβουλία του δικηγόρου του Μπόσμαν, Ζαν-Λουί Ντιπόν, έγινε έκκληση προς τους επαγγελματίες ποδοσφαιριστές να συγκεντρώσουν χρήματα υπέρ του Μπόσμαν για να τον βοηθήσουν να επιβιώσει.
Υπήρχαν μόνο τρεις, συμπεριλαμβανομένου του Ισπανού Χουάν Μάτα, πρώην παίκτη της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της Βαλένθια, που συνεισέφεραν χρήματα στην εκστρατεία συγκέντρωσης χρημάτων που απευθυνόταν στο άτομο που απελευθέρωσε τους συναδέλφους του από ένα σύστημα στο οποίο οι ποδοσφαιριστές ήταν όμηροι των συλλόγων τους, ακόμη και μετά τη λήξη των συμβολαίων τους.