Στις 2 Οκτωβρίου η κρίσιμη απόφαση για το Ισραήλ - Τι θα γίνει με το ΠΑΟΚ-Μακάμπι
Τις τελευταίες ημέρες, το μείζων ζήτημα στον αθλητισμό αφορά το Ισραήλ και τις ομάδες του που αγωνίζονται σε διοργανώσεις της FIFA και της UEFA. Αρκετοί, μεταξύ τους και ο ΟΗΕ, ζητάνε τον αποκλεισμό όλων των ισραηλινών συλλόγων που συμμετέχουν σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις.
Το Συμβούλιο της FIFA υπό την προεδρία του Τζιάνι Ινφαντίνο, έχει προγραμματίσει συνεδρίαση για τις 2 Οκτωβρίου, όπου αναμένονται σημαντικές εξελίξεις.
Πώς όμως λειτουργεί στην πραγματικότητα η διαδικασία; Ιδού η εξήγηση...
Λοιπόν, ο Αλεξάντερ Τσέφεριν δεν είναι μόνο πρόεδρος της UEFA, αλλά και ένα από τα 20 μέλη της εκτελεστικής επιτροπής του οργανισμού, στην οποία συμμετέχει και το νέο μέλος από το Ισραήλ, Σίνο Ζουάρετζ. Στην πραγματικότητα, αυτό είναι το πιο ισχυρό και σημαντικό όργανο που μπορεί να ψηφίσει για την αναστολή μιας ή άλλης ομοσπονδίας όταν είναι απαραίτητο, και δεν απαιτεί από το συνέδριο (όπου είναι παρόντες 55 εκπρόσωποι των διαφόρων ομοσπονδιών) να το πράξει.
Ετσι γίνεται η «μυστική» συνεδρίαση
Πρόσφατα αναφέρθηκε ότι ο Τσέφεριν δέχεται μεγάλες πιέσεις από παράγοντες του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, ώστε να ψηφίσει κατά της συμμετοχής του Ισραήλ στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, αλλά σύμφωνα με τα όσα έχουν αναφέρει οι «Times» το τελευταίο διάστημα, υπάρχει πλειοψηφία μεταξύ των μελών της εκτελεστικής επιτροπής για την αποβολή του Ισραήλ.
Όσον αφορά την ίδια τη διαδικασία, η εκτελεστική επιτροπή συνεδριάζει φυσικά κάθε λίγους μήνες για να συζητήσει τα τρέχοντα ζητήματα και να λάβει μια σειρά από αποφάσεις που σχετίζονται με την UEFA. Αυτό συνέβη πριν από δύο εβδομάδες στην Αλβανία και θα συμβεί την επόμενη φορά, η οποία υποτίθεται ότι θα γίνει στην Ελβετία τον Δεκέμβριο, αλλά τώρα φαίνεται ότι θα υπάρξει έκτακτη συνεδρίαση, αν βασιστούμε στα δημοσιεύματα που κατακλύζουν το εξωτερικό, τις τελευταίες ημέρες.
Τεχνικά, η UEFA θα μπορούσε να διεξάγει αυτήν την ψηφοφορία διαδικτυακά, όπως συνέβη το 2002 στην ψηφοφορία για την αποβολή της Ρωσίας, και αν αυτό όντως συμβεί, όπως αναφέρθηκε στους «Times», τότε η ψηφοφορία θα μπορούσε να διεξαχθεί διαδικτυακά, αντί για φυσική παρουσία. Σύμφωνα με δημοσίευμα του «AP», μια τέτοια ψηφοφορία θα ήταν μυστική λόγω της ευαισθησίας του ζητήματος.
Η επιτροπή συνεδριάζει για να λάβει δραματικές αποφάσεις και υποχρεούται να ζητήσει νομική συμβουλή, και μόνο τότε μπορεί να ψηφίσει. Σε κάθε περίπτωση, η ισραηλινή ομοσπονδία έχει το δικαίωμα να ασκήσει έφεση στο CAS, το Ανώτατο Δικαστήριο Αθλητισμού, σε περίπτωση που η UEFA ψηφίσει την αποβολή της χώρας.
Μερικά από τα μέλη της επιτροπής είναι ο Χανς-Γιοάκιν Βάτσκε, πρώην διευθύνων σύμβουλος της Ντόρτμουντ και αντιπρόεδρος της Γερμανικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, ο οποίος έχει καλές σχέσεις με το Ισραήλ. Η Λίζα Κλάβενς, πρόεδρος της Νορβηγικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, αναμένεται να ψηφίσει κατά, όπως και ο πρόεδρος της ιταλικής ομοσπονδίας Γκαμπριέλε Γκραβίνα.
Για την ιστορία, ο Τσέφεριν θεωρείται ο ισχυρότερος άνθρωπος της επιτροπής και κρατά δικαίωμα βέτο. Πριν από λίγες εβδομάδες είχε καταδικάσει τα γεγονότα στη Γάζα, αλλά είχε επίσης δηλώσει ότι δεν πιστεύει στις συλλογικές ποινές και είχε εκφραστεί, τουλάχιστον δημόσια, κατά της αποβολής του Ισραήλ.
Στην Εκτελεστική Επιτροπή συμμετέχουν, μεταξύ άλλων:
Αλεξάντερ Τσέφεριν (Σλοβενία, πρόεδρος UEFA), Γκαμπριέλε Γκραβίνα (Ιταλία, πρόεδρος ομοσπονδίας), Λόρα ΜακΆλιστερ (Ουαλία), Αρμάντ Ντούκα (Αλβανία), Γέσπερ Κρίστενσεν (Δανία), Χανς-Γιόαχιμ Βάτσκε (Γερμανία, πρώην CEO Ντόρτμουντ), Φιλίπ Ντιάλ (Γαλλία), Πέτρ Φούσεκ (Τσεχία), Λεβάν Κομπιασβίλι (Γεωργία), Λίσα Κλάβενες (Νορβηγία), Μαριάν Κούστιτς (Κροατία), Άρι Λάτι (Φινλανδία), Ραφαέλ Λοζάν (Ισπανία), Άρμαν Μαλίκμπεκιαν (Αρμενία), Φρανκ Πάου (Ολλανδία), Ίβαρ Πολάκ (Εσθονία), Σίνο Ζουάρτς (Ισραήλ), Νασέρ Αλ Κελαϊφί (Κατάρ/Παρί Σεν Ζερμέν), Μιγκέλ Άνχελ Μαρίν (Ισπανία) και Κλάουντιους Σάφερ (Ελβετία).
Τι γίνεται με το ΠΑΟΚ - Μακάμπι
Από τη στιγμή που ο ΠΑΟΚ αναμετρήθηκε κανονικά πριν από μερικές ημέρες με την Μακάμπι, υπάρχουν ένα σενάριο, σε περίπτωση αποκλεισμού του Ισραήλ, από την Ευρώπη. Το πρώτο είναι πως το τελικό αποτέλεσμα θα ισχύσει ακόμα και να αποκλειστεί αργότερα ο σύλλογος. Από τη στιγμή που οι δύο ομάδες αναδείχθηκαν ισόπαλες, ο βαθμός θα συμπεριληφθεί κανονικά στη συγκομιδή του ΠΑΟΚ. Όπως αναφέρει το άρθρο 29.03 των κανονισμών, συγκεκριμένα:
«Εάν ένας σύλλογος αποκλειστεί ή για οποιονδήποτε λόγο αποσυρθεί από τη διοργάνωση πριν από την ολοκλήρωση όλων των αγώνων του στη League Phase τα αποτελέσματα όλων των αγώνων που έχουν παιχτεί μέχρι εκείνη τη στιγμή παραμένουν έγκυρα».
Αυτό καθώς οι πόντοι της League Phase όλων των αγώνων που έχουν παιχτεί (συμπεριλαμβανομένων των βαθμών που έλαβαν οι ομάδες σε αγώνες που αφορούν την ομάδα που έχει αποκλειστεί/αποσυρθεί πριν από τον αποκλεισμό/αποχώρησή της) δεν προσαρμόζονται με κανέναν τρόπο και λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του μέσου όρου βαθμών.
Τι χρειάζεται για να περάσει ο αποκλεισμός;
Στην UEFA, το Εκτελεστικό Συμβούλιο αποτελείται από 20 μέλη και πηγές αναφέρουν ότι η συντριπτική πλειοψηφία (περισσότερα από 10-12 μέλη) υποστηρίζει ήδη την κίνηση. Η UEFA μπορεί να ψηφίσει άμεσα για επείγουσα συνεδρίαση, όπως φημολογείται για την επόμενη εβδομάδα, και η απόφαση θα ισχύσει για όλες τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις (συμπεριλαμβανομένων προκριματικών Μουντιάλ).
Στην FIFA, το Εκτελεστικό Συμβούλιο αποτελείται από 37 μέλη. Η FIFA βασίζεται σε αρχές όπως «το ποδόσφαιρο δεν πρέπει να γίνεται όμηρος πολιτικής», αλλά δεσμεύεται από διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων (UN Guiding Principles). Αν η UEFA πάρει την απόφαση να αποκλείσει το Ισραήλ, τότε η FIFA μπορεί να ακολουθήσει.
Ποιοι θέλουν και ποιοι δεν θέλουν τον αποκλεισμό
Ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι αυτοί οι οποίοι ζητάνε τον άμεσο αποκλεισμό του Ισραήλ, χαρακτηρίζοντας την κατάσταση «γενοκτονία» και καλώντας FIFA/UEFA να μην «νομιμοποιούν» την ισραηλινή παρουσία στην Ευρώπη. Οπως επίσης και η Παλαιστινιακή Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (PFA), με πρόεδρο τον Τζιμπρίλ Ρατζούμπ, ο οποίος έχει υποβάλει αίτημα στον Αλεξάντερ Τσέφεριν από το 2024.
Φυσικά και αρκετά μέλη της UEFA, όπως η Ισπανία, η Νορβηγία και η Ιταλία απαιτούν τον άμεσο αποκλεισμό του Ισραήλ. Αντιθέτως, η κυβέρνηση Τραμπ δηλώνει ότι «θα εργαστεί πλήρως για να σταματήσει κάθε προσπάθεια για την αποβολή του Ισραήλ», λόγω σχέσεων Ινφαντίνο-Τραμπ και φιλοξενίας Μουντιάλ 2026. Ενδιαφέρον είναι ότι οι ίδιοι αξιωματούχοι απέφυγαν να διευκρινίσουν αν έχουν ήδη ασκήσει πίεση σε FIFA ή UEFA, μια σιωπή που αφήνει πολλά υπονοούμενα.
Η στάση των ΗΠΑ δεν είναι μόνο αθλητική. Είναι μήνυμα πολιτικό, γεωστρατηγικό. Στο ίδιο χρονικό σημείο, Βρετανία, Καναδάς, Αυστραλία και Γαλλία αναγνώρισαν επισήμως το παλαιστινιακό κράτος. Ο Τραμπ, όμως, έσπευσε να διαφωνήσει, ενισχύοντας την εικόνα μιας Αμερικής που παραμένει ο πιο ισχυρός σύμμαχος του Ισραήλ, ακόμη και στα γήπεδα.
Τι συμβαίνει με το UEFA Ranking
Οι κανονισμοί της UEFA δεν προβλέπουν ξεκάθαρα τι συμβαίνει με τους βαθμούς στο ranking, τόσο για την κατάταξη των συλλόγων όσο και για την κατάταξη των χωρών, στην περίπτωση που αγώνες μιας ομάδας ακυρωθούν. Η υπόθεση της Μακάμπι Τελ Αβίβ έχει ανοίξει αυτή τη συζήτηση το τελευταίο διάστημα, καθώς για τον πίνακα της Europa League είναι σχετικά σαφές τι θα γίνει, αλλά για τους βαθμούς στο ranking όχι.
Στη League Phase το αποτέλεσμα ενός αγώνα αντικατοπτρίζεται απευθείας στον βαθμολογικό πίνακα. Στους συντελεστές, όμως, το πράγμα είναι διαφορετικό. Μια νίκη ισοδυναμεί με 2 βαθμούς, μια ισοπαλία με 1 και η ήττα με 0. Επομένως, η ενδεχόμενη αποβολή της αντιπάλου του ΠΑΟΚ, επηρεάζει το πώς θα κατανεμηθούν αυτοί οι βαθμοί.
Προς το παρόν η UEFA δεν έχει ανακοινώσει συγκεκριμένο πρωτόκολλο για τέτοιες περιπτώσεις. Έτσι, υπάρχουν τρία βασικά σενάρια για το πώς θα μπορούσε να κινηθεί, σύμφωνα με το «Football Meets Data»:
- Να μη δοθούν καθόλου βαθμοί συντελεστή για το συγκεκριμένο ματς αλλά ούτε στην ομάδα που δεν έπαιξε ούτε στη χώρα της.
- Να απονεμηθούν βαθμοί σαν να πρόκειται για νίκη στα χαρτιά, δηλαδή 2 βαθμοί συντελεστή για κάθε επηρεαζόμενη ομάδα (και τα ανάλογα στην κατάταξη της χώρας).
- Να εφαρμοστεί ένας τύπος μέσου όρου, δηλαδή να δοθούν στις ομάδες που δεν μπόρεσαν να παίξουν έναν μέσο όρο βαθμών συντελεστή βασισμένο σε προηγούμενες εμφανίσεις ή άλλες παραμέτρους.
