Τα γεράκια και η Ayyala: Τι συμβολίζει για τους Άραβες η τελετή υποδοχής των φιναλίστ της Euroleague

Όπως εμείς υποδεχόμαστε επίσημα πρόσωπα (πρέσβεις, πρωθυπουργούς άλλων χωρών και προέδρους της δημοκρατίας) παρατάσσοντας ένα σωρό τσολιάδες ως ένδειξη μιας κάποιας τιμής προς το πρόσωπο του καλεσμένου στη χώρα μας, το ίδιο κάνουν με τον τρόπο τους και στις αραβικές χώρες: Στον οίκο των Σαούδ, στο Ομάν, στο Κατάρ, στην Υεμένη, σε όλα τα Εμιράτα, άρα και στο Άμπου Ντάμπι.

Οπότε όταν η αποστολή του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού, αλλά και των Μονακό και Φενέρμπαχτσε, κατέφθασαν στην πρωτεύουσα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, για τη συμμετοχή τους στο Final Four της EuroLeague, η πρώτη εικόνα που τους αποτυπώθηκε ήταν τα γεράκια που τους... περίμεναν υπομονετικά και ακολούθως η «Ayyala».

Η υποδοχή με γεράκια στον αραβικό κόσμο, ειδικά στις χώρες του Κόλπου, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία, έχει βαθιά συμβολική σημασία. Δεν αποτελεί μια επίσημη αυτοτελή τελετή, αλλά τα πανέμορφα πτηνά εμφανίζονται σε ιδιαίτερες περιστάσεις για να τιμηθούν επισκέπτες.

Το γεράκι συμβολίζει τον σεβασμό, την τιμή και τη δύναμη. Θεωρείται βασιλικό πουλί και στην ευρύτερη περιοχή χρησιμοποιείται από τους Βεδουίνους κατά κύριο λόγο στην ιερή τέχνη της ιερακοθηρίας. Δηλαδή, στην εκπαίδευση των αρπακτικών πουλιών με σκοπό το κυνήγι. Μία ιστορία που θεωρείται πολιτιστικό σύμβολο της αραβικής κληρονομιάς.

Κι αφού οι παίκτες επικοινώνησαν με τα γεράκια, ακολούθως τους περίμενε μία επίσημη παραδοσιακή τελετή. Με την ίδια λογική, αλλά όχι με το ίδιο στυλ, που εμείς καλωσορίζουμε με φουστανέλες, φορεσιές ποντίων ή κρητικών, με στρατιωτικά παραγγέλματα, ενδεχομένως και την ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων να παίζει τα... δικά της, στο Άμπου Ντάμπι πριν το «καλώς σας βρήκαμε» προηγείται η «Al-Ayyalah» -πιο γνωστή ως «Ayyala». 

Πρόκειται για μία παραδοσιακή, πολιτιστική και χορευτική τελετή των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ακριβώς ίδια με αυτή του Ομάν και παρόμοια με των υπόλοιπων Αράβων. Η πλήρης τελετή ξεκινά με ένα είδος παραδοσιακού χορού, που περιλαμβάνει ρυθμικές κινήσεις, η οποίες προσομοιάζουν σε μάχη. Ταυτόχρονα κάποιοι απαγγέλουν-τραγουδούν και σχεδόν όλοι κρατούν ξύλινα ραβδιά, κάτι σαν λεπτές μαγκούρες. Ή ξύλινα σπαθιά σε μερικές πιο σπάνιες περιπτώσεις.

Οι συμμετέχοντες σχηματίζουν δύο παράλληλες γραμμές και κινούνται συγχρονισμένα υπό τον ήχο παραδοσιακών κρουστών. Τελικά, καταλήγουν να παίρνουν θέση ως δύο παράλληλοι και να δημιουργούν ένα διάδρομο, περιμένοντας τους καλεσμένους. Τότε είναι που σηκώνουν και τα ραβδιά τους, ολοκληρώνοντας την «Ayala». Σε μερικές περιπτώσεις η τελετή πλαισιώνεται και με ένα τμήμα του χορού που απαρτίζεται από νεαρές γυναίκες που κουνάνε τα μακριά μαλλιά τους. Όπως συνέβη τότε που τα ΗΑΕ επισκέφτηκε ο Ντόναλντ Τραμπ. 

Το συνολικό πλαίσιο της τελετής αυτής έχει να κάνει με την ενότητα, το θάρρος, την αλληλεγγύη και την τιμή της κοινότητας. Αρχικά, ξεκίνησε έχοντας πολεμική χροιά, καθώς αναπαριστούσε την ετοιμότητα και την ενότητα των ανδρών πριν από μια μάχη. Με την πάροδο του χρόνου εξελίχθηκε σε πολιτιστικό δρώμενο και τελείται σε εθνικές εορτές, γάμους και επίσημες εκδηλώσεις. Τώρα και στην υποδοχή των τεσσάρων φιναλίστ της Euroleague. 

Αξίζει να σημειωθεί, λόγω των λαογραφικών στοιχείων που κουβαλά η συγκεκριμένη τελετή, η UNESCO το 2014 την συμπεριέλαβε στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας.