Το Bartzokas Ball… χάνεται. Η απόλυτη ανάλυση!

Το «eye test» είναι η πεποίθηση, η ή άποψη που χτίζει κάποιος παρατηρώντας, βλέποντας. Το eye test είναι η πρώτη μέθοδος αξιολόγησης για την εικόνα που έχει μία ομάδα στους αγώνες της (αφού μιλάμε για μπάσκετ)…

Πολλές φορές, η οπτική επαφή δεν αρκεί. Κάποια πράγματα φαίνονται, αλλά δεν είναι εύκολο να εξηγηθούν.  

Σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται κάτι περισσότερο… 

Κι αυτό αρχικά έρχεται από τα βασικά στατιστικά. 

Υπάρχουν πάρα πολλά “γιατί” όμως, τα οποία μένουν αναπάντητα τα οποία δεν είναι απλό να προσεγγίσουμε μέσω των βασικών στατιστικών 

Και τότε μπαίνουν στη συζήτηση τα προηγμένα. Που περισσότερο από αριθμούς και ποσοστά  απεικονίζουν πιο διεξοδικά τη φιλοσοφία της, αλλά -κι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό- τι συνήθειες της στον τρόπο που επιλέγει να επιτεθεί ή να αμυνθεί και υπό ποιες συνθήκες. 

Κι επειδή το athletiko.gr εξ αρχής δήλωσε ότι ενδιαφέρεται να ρίξει το φως του στην μεγάλη εικόνα ήρθε η ώρα να δούμε τη μεγάλη εικόνα του φετινού Ολυμπιακού. 

Αυτή η εικόνα έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Και τούτο γιατί την τελευταία 5ετία ο Ολυμπιακός παρουσίασε μία εντελώς διαφορετική (από τις υπόλοιπες ομάδες) φιλοσοφία η οποία υμνήθηκε σε ολόκληρη την Ευρώπη, κάνοντας το peak της, τη σεζόν 2022-23, που ολοκληρώθηκε με το καταραμένο σουτ του Σέρχιο Γιουλ. 

Το Bartzokas Ball όπως αυτό ονομάστηκε δεν είναι ένα σύστημα μπάσκετ. Είναι η εφαρμογή σε ένα αθλητικό οικοσύστημα, μία ολόκληρης κοινωνικής και πολιτκής κοσμοθεωρίας. 

Ο Γιώργος Μπαρτζώκας έκανε x and o’s, τις αξίες που ο ίδιος έχει ως άνθρωπος… 

Αξίες όπως δικαιοσύνη, ισότητα, κοινωνία ίσως ευκαιριών, όπου όλοι οι άνθρωποι εργάζονται από κοινού κι έχουν τα ίδια δικαιώματα, χωρίς διαχωρισμούς. Ο Ολυμπιακός είναι η έκφραση του αθλητικού σοσιαλισμού σε έναν επαγγελματικό οργανισμό. 

Κι έχει δίκιο ο Γιώργος Μπαρτζώκας… Το μπάσκετ του Ολυμπιακού, η δική του φιλοσοφία διδάσκεται σε σεμινάρια. Και θαυμάζεται. 

Ωστόσο…

Από τότε, από τον σπαραξικάρδιο τελικό στο Κάουνας, πέρασαν τρία χρόνια και τα μειονεκτήματα του Bartzokas Ball βρήκαν κάποιο χώρο στην επιφάνεια. 

Ο κόουτς του Ολυμπιακού όχι μόνο δε γύρισε την πλάτη του σε αυτά, δεν κρύφτηκε πίσω από τον δογματισμό, ούτε όμως απεμπόλησε τις αρχές και τις αξίες του. 

Προσπάθησε να αντιδράσει…

Επιχείρησε να προσαρμοστεί. 

Γι’ αυτό το λόγο αποκτήθηκε ο Κίναν Έβανς, ο Εβάν Φουρνιέ, ακόμα και ο Σέιμπεν Λι έστω κι αν αυτό δεν έχει πάει και τόσο καλά. 

Στο βάθρο αυτής της προσμαρμογής, κάνει πασαρέλα φέτος ο Τάιλερ Ντόρσεϊ πραγματοποιώντας την καλύτερη και την πιο μεστή χρονιά του. 

Εδώ δε θα μιλήσουμε για τα ορατά προβλήματα στη στελέχωση του πρώτου και του δεύτερου unit του Ολυμπιακού. Αυτά, απαιτούν αποφάσεις. 

Εμείς θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στο εξής ερώτημα: 

Πόσο Bartzokas είναι το παιχνίδι του Ολυμπιακού, τρία χρόνια μετά την καθολική αναγνώρισή του;

Αρχικά θα αναλύσουμε κάποια πολύ βασικά ευρήματα από την εξαντλητική ανάλυση των προηγμένων στατιστικών: 

Assisted Points

Αφορά στην κατηγορία που αποκαλύπτει πόσες από τις εύστοχες προσπάθειες μίας ομάδας, προέρχονται από ασίστ

Τη σεζόν 2022-23 ο Ολυμπιακός το 71.1% των πόντων που σημείωσε ήταν από ασίστ!

Από το 2022 μέχρι και το 2025, για τρεις σεζόν, οι ερυθρόλευκοι ήταν κάθε χρόνο η πρώτη ομάδα της Ευρωλίγκας στο ποσοστό των πόντων που σημείωνε από ασίστ:

Το 2023-24 είχαν assisted το 67.1% των πόντων τους

Το 2024-25 είχαν assisted το 70.5% των πόντων τους

Παρουσιάζεται και φέτος η ίδια εικόνα;

Όχι! Στην τρέχουσα σεζόν ο Ολυμπιακός έχει assisted μόλις το 65.5% των πόντων του και έχει υποχωρήσει στην 4η θέση της σχετικής λίστας… (ήταν ακόμα πιο χαμηλά πριν από λίγες εβδομάδες)

Στατιστικό συμπέρασμα: Στο παιχνίδι του Ολυμπιακού έχουν μειωθεί σε πολύ σημαντικό ποσοστό οι πόντοι που έρχονται από άμεσες συνεργασίες που καταλήγουν σε ασίστ. 

Off Dribble Πόντοι

Αφορά στις κατοχές που ολοκληρώνονται  μετά από ντρίμπλα (ή πολλές ντρίμπλες) του παίκτη που εκτελεί.

Στο σεμινάριο προπονητών της Ευρωλίγκας που έγινε στη Γλυφάδα, ο Γιώργος Μπαρτζώκας υπογράμμισε στη διάλεξή του το γεγονός ότι ο Ολυμπιακός τη σεζόν 2023-24, ήταν η τελευταία ομάδα της Λίγκας σε κατοχές off dribble.

Εκείνη τη σεζόν, το 2023-24, ο Ολυμπιακός είχε 11.2 κατοχές off dribble. Και ήταν όντως τελευταίος… Το ίδιο σκηνικό, περίπου, επαναλήφθηκε και τα επόμενα δύο χρόνια…

Φέτος όμως: 

Ο Ολυμπιακός έχει εκτοξεύσει τα σουτ μετά από ντρίμπλα κατά 4 κατοχές σε σχέση με το 2023 και κατά 3 κατοχές συγκριτικά με πέρσι. 

Ενώ ήταν τελευταίος στη συχνότητα χρήσης της συγκεκριμένης δράσης, σε έναν από τους βασικούς δείκτες ατομικότητας δηλαδή, φέτος είναι 11ος (με ανοδικές τάσεις). 

Η εκτέλεση μετά από ντρίμπλα δεν είναι φυσικά ποινικά διωκώμενη, κάθε άλλο.. Επιδεικνύει ωστόσο μία σχετική ατομικότητα και έλλειμα ομαδικής δημιουργίας ιδανικών συνθηκών πριν την εκτέλεση… 

Ο Ολυμπιακός βέβαια έχει ανεβάσει αρκετά τους πόντους ανά κατοχή, σε off dribble καταστάσεις, καθώς από τις τελευταία θέσεις των προηγούμενων ετών, φέτος είναι 6ος στη Λίγκα, με 0,955 ανά κατοχή. 

Το οξύμωρο είναι, ότι η φιλοσοφία του Γιώργου Μπαρτζώκα, είναι δομημένη έτσι ακριβώς ώστε να μην υπάρχουν τέτοια φαινόμενα, όπου οι πολλές ντρίμπλες προηγούνται του σουτ από τον παίκτη που τελικά εκτελεί. Δεν του αρέσει, δεν το θέλει, δεν το πιστεύει. 

Στα πρώτα χρόνια της καθιέρωσης του δικού του τρόπου, βασικός κανόνας στην επίθεση ήταν αυτό του ενός δευτερολέπτου και την μίας ντρίμπλας: Δηλαδή κάθε παίκτης πρέπει σε ένα δευτερόλεπτο να έχει αποφασίσει αν θα εκτελέσει ή αν θα πασάρει. 

Φέτος όμως, η ομάδα του έχει αρκετές τέτοιες δράσεις και ο λόγος είναι κυρίως ο Τάιλερ Ντόρσεϊ, αλλά και ο Εβάν Φουρνιέ. Τα προηγούμενα χρόνια ήταν διαφορετικά. Τρεις κατοχές επιπλέον σε off dribble καταστάσεις!

Η spot up καθίζηση

Είναι η κατοχή που καταλήγει σε ένα Catch n’ Shot ή σε ένα catch n’ drive. Απαιτεί πολύ καλή κυκλοφορία της μπάλας, γρήγορο και ουσιαστικό passing game, ρήγματα και δημιουργίες αμυντικών close out καταστάσεων, ομαδική λειτουργία.

Στο ίδιο σεμινάριο της Γλυφάδας, το καλοκαίρι του 2024 παρουσιάστηκε η πρωτιά που είχε ο Ολυμπιακός στην δημιουργία 22.4 πόντων από Spot Up καταστάσεις και για το γεγονός ότι αυτός ο τρόπος επίθεσης εμφανιζόταν με συχνότητα 27.1% των συνολικών επιθέσεών του. Πραγματικά μεγάλο ποσοστό. Το παιχνίδι του Ολυμπιακού στηρίζόταν εν πολλοίς σε αυτό. Όχι τόσο πολύ πια

Το 2022-23 ο Ολυμπιακός είχε μέσο όρο 21.8 κατοχών που τελείωναν με Spot Up και ήταν πρώτος στη σχετική λίστα στην Ευρωλίγκα. Την αμέσως επόμενη σεζόν ήταν δεύτερος με 21.1. 

Φέτος και μετά από μία προοδευτική μείωση, έχει  πέσει στις 17.3 κατοχές spot up ανά αγώνα και είναι μόλις 17ος στη Λίγκα. Μία ομάδα που πριν από δύο σεζόν ήταν στις δύο πρώτες θέσεις. 

Τι μπορεί να σημαίνει αυτό: Περισσότερες ατομικές επιθέσεις, χαμηλότερη αποτελεσματικότητα στη δημιουργία, όχι τόσο καλή και συνεπής κυκλοφορία. Μα και βέβαια, εξαιρετική αμυντική προσαρμογή των αντιπάλων. 

CONTESTED - UNCONTESTED

Κι αυτό, το τελευταίο, είναι εξαιρετικά σημαντικό. 

Ας δούμε τα νούμερα δύο συγκεκριμένων κατηγοριών, που εξηγούν τα παραπάνω: 

Τα C’N’Shot χωρίζονται σε δύο κατηγορίες…

• Στα μαρκαρισμένα Σουτ και 
• Στα αμαρκάριστα 

Και στις δυο περιπτώσεις, ο Ολυμπιακός είχε, τα προηγούμενα χρόνια, αρκετά υψηλές επιδόσεις στους πόντους ανά κατοχή. 

Φέτος, η ομάδα του Γιώργου Μπαρτζώκα, είναι 7η στη λίστα των αμαρκάριστων σουτ στην Ευρωλίγκα με 9.8 κατοχές. 

Κι αυτό είναι καλό… Αναμφισβήτητα είναι καλό. Εξαρτάται όμως και από ποια πλευρά θα προσεγγιστεί το θέμα. 

Το οξύμωρο είναι ότι στα Μαρκαρισμένα σουτ, ο Ολυμπιακός παίρνει 7.5 πόντους/παιχνίδι και 0.990 ανά κατοχή…

…στα αμαρκάριστα (αυτά που θεωρητικά έπρεπε να έχουν μεγαλύτερη επίδοση), έχει…

10.5 πόντους μ.ο ανά παιχνίδι που τον φέρνει στη 11η θέση της Λίγκας με 1,063 πόντους ανά κατοχή, επίδοση που τον κατατάσσει στην 19η θέση της Λίγκας!!!

Το 2023 ήταν 6ος

Το 2024 ήταν 3ος

Το 2025 ήταν 5ος

Φέτος… 19ος!

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Γιατί οι άμυνες έχουν προσαρμοστεί εξαιρετικά πάνω στους ισχυρούς επιθετικούς πόλους του Ολυμπιακού όπως ο Φουρνιέ και ο Βεζένκοφ ενώ επιτρέπουν ξεμαρκάριστα σουτ σε παίκτες οι οποίοι δεν μπορούν να απειλήσουν εξίσου αποτελεσματικά από μακριά. 

Στρατιστικό συμπέρασμα: Ο Ολυμπιακός σουτάρει άσχημα στα ξεμαρκάριστα σουτ διότι τα παίρνουν οι παίκτες που δεν έχουν υψηλό δείκτη προτεραιότητας σε αυτή τη μορφή επίθεσης. 

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΟΥΤ

Η πλατφόρμα από την οποία αντλούμε τα δεδομένα, και η οποία αποτελεί το βασικό εργαλείο των περισσότερων ομάδων στην Ευρώπη, έχει αναπτύξει έναν τύπο που αξιολογεί την Ποιότητα των Σουτ μίας ομάδας. Shot Quality ονομάζεται ο συντελεστής κι έχει τρεις κατηγορίες:

• Χαμηλής ποιότητας Σουτ
• Μέσης ποιότητας Σουτ
• Υψηλής ποιότητας Σουτ

Στην κατηγορία της υψηλής ποιότητας σουτ λοιπόν, ο Ολυμπιακός παίρνει φέτος 1.363 πόντους/κατοχή, δείκτης που τον  φέρνει μόλις στη 16η(!!!) Θέση της Ευρωλίγκας. 

Σε σχέση μετά διετία 2022-2023, η αντίστοιχη των σεζόν 2025 και 2026 η πορεία είναι πολύ πτωτική.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Βεζένκοφ είναι πάρα πολύ δύσκολο φέτος να βρει ανοιχτά σουτ ή έστω τα δικά του σουτ. Οι άμυνες απλά έχουν προσαρμοστεί καλύτερα πάνω του. 

Μίας που αναφερθήκαμε στον Σάσα Βεζένκοφ, ας δούμε κι ένα άλλο metric 

ΠΟΝΤΟΙ ΑΠΟ ΚΟΨΙΜΑΤΑ (CUTS)

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι ο καλύτερος παίκτης της Ευρώπης στο παιχνίδι μακριά από τη μπάλα και στην ανάγνωση των ανοιχτών χώρων. Τα δικά του κοψίματα προς το καλάθι και ο τρόπο που τα έκανε ήταν μοναδικός και πρόσφερε κάμποσους πόντους στο Bartzokas Ball. 

Ενώ το 2023, ο Ολυμπιακός είχε 8.1 κατοχές σε φάσεις που τελείωναν με κοψίματα, φέτος έχει πέσει στις 7.2 με το ποσοστό των επιθέσεων που ολοκληρώνονται έτσι να έχει πέσει στο 8.5% από το 10.3% του 2023. 

ISOLATION (ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ)

Είναι οι περιπτώσεις που ένας παίκτης έχει τη μπάλα στα χέρια και άλλοι ανοίγουν για να του αφήσουν χώρο να παίξει ένας εναντίον ενός.

Kι ερχόμαστε σε ένα πολύ σημαντικό συντελεστή… Οι κατοχές ISO από τον 2023 έχουν σχεδόν διπλασιαστεί:

Το 2023 ο Ολυμπιακός είχε 2.6 κατοχές σε isolation καταστάσεις. 

Φέτος έχει 4.6 κατοχές. Δύο περισσότερες δηλαδή, από τις οποίες “εισπράτει” μόνο 3.5 πόντους, επίδοση που είναι η χειρότερη σε ολόκληρη την Ευρωλίγκα, ενώ οι πόντοι ανά κατοχή είναι 0.750 που τον φέρνει στη 19η θέση. 

Την ίδια στιγμή παρατηρείται μία ραγδαία αύξηση στο transition παιχνίδι του Ολυμπιακού, καθώς σε σχέση με το 2023, τρέχει 4 περισσότερες κατοχές. Από τις 7.6 ανά παιχνίδι, έχει ανέβει στο 11.3, με 1.150 πόντους/κατοχή.

ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ ΣΕ ΣΧΈΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΙΚΤΗ ΠΟΥ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΠΆΡΕΙ

Ο Ολυμπιακός είναι η 15η ομάδα στην Ευρωλίγκα στις κατοχές που αναλαμβάνει να τελειώσει το χειριστής μετά το pick n’ roll (13.8, με την Παρί να βρίσκεται στην πρώτη θέση με 23.8 κατοχές). Η αδυναμία όμως, παρατηρείται στους πόντους ανά κατοχή, εκεί όπου ο Ολυμπιακός είναι η δεύτερη χειρότερη ομάδα σε αυτή την κατάσταση, όπου σκοράρει μόνο 0.760 πόντους. Μόνο η Μπάγερν είναι χειρότερη. Ίσως αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται κάποιον παίκτη που να έχει το skillset να τελειώνει φάσεις μετά από P’n’R, κι εδώ αξίζει να θυμίσουμε ότι τη σεζόν 2021-22, ο Ολυμπιακός ήταν τρίτος 

ΤΕΛΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Το Ολυμπιακός ball δε μοιάζει πλέον πάρα πολύ με το Μπαρτώκας ball, που πραγματικά υμνείται ακόμα και τώρα. Οι αντίπαλοι το διάβασαν, αντέδρασαν, την ίδια στιγμή που το ένστικτο της επιβίωσης όταν τα ματς στραβώνουν, ή η ατομική ικανότητα των παικτών του Ολυμπιακού ή απλά επειδή έτσι έχουν συνηθίσει να παίζουν, φέρνει μεν στον Ολυμπιακό νίκες, αλλά με διαφορετικό τρόπο. 

Το οποίο είναι οκ… Αλλά είναι; Δεν υπάρχει απολύτως κανένα πρόβλημα αν ο Γιώργος Μπαρτζώκας αποφάσισε να παρεκκλίνει της φιλοσοφίας που είχε τα πρώτα χρόνια της θητείας του στον Ολυμπιακό. Ίσως να είναι και απολύτως λογικό. Και φυσικά αποδεκτό. Το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι: Αποτελεί απόφαση του κόουτς Μπαρτζώκα, ή έναν εξαναγκαστικό συμβιβασμό;

Αρκετοί δείκτες μας υποδηλώνουν ότι οι ερυθρόλευκοι δεν παίζουν ακριβώς με τον τρόπο που έχει οραματιστεί ο προπονητής του. 

Είναι εξαιρετικά άδικο, να ισχυριστεί ο οποιοσδήποτε ότι ο Μπαρτζώκας δεν αλλάζει. Όπως είχε πει κάποτε ο αείμνηστος Ξανθός, και τα βουνά αλλάζουν. Για το καλό της ομάδας του, ο κόουτς φαίνεται ότι αποδέχεται την αλλαγή Έστω κι αν δεν του αρέσει… Η απλά συμβιβάζεται. Έστω κι αν δεν του αρέσει. Οι αρχές του είναι πάντα εκεί. Αλλά η πράξη σε κάποιες περιπτώσεις τις γρατζουνάνε προκλητικά. Ο Ολυμπιακός άλλαξε. Και ο Μπαρτζώκας το ίδιο. Γιατί στο τέλος της ημέρας, πάνω από όλα είναι το συμφέρον της ομάδας του. Αυτής που ο Μπαρτζώκας λατρεύει από μικρό παιδί. 

ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ ΠΙΝΑΚΩΝ

POSS: Κατοχές

RANK: Τι θέση έχει μεταξύ όλων των ομάδων της Ευρωλιγκας

ΤΙΜΕ: Τι ποσοστό των κατοχών τελειώνει με τον συγκεκριμένο τρόπο

POINTS: Πόσους πόντους πετυχαίνει κατά μέσο όρο με τη συγκεκριμένη δράση

PPP: Πόντοι ανά κατοχή στη συγκεκριμένη δράση

Κόκκινο χρώμα: Σημεία στα οποία ο Ολυμπιακός υστερεί είτε με κριτήριο τις υπόλοιπες ομάδες της Ευρωλίγκας, είτε με τη λογική που είχε ο κόουτς Μπαρτζώκας στα προηγούμενα χρόνια

Πράσινο χρώμα: Σημεία στα οποία ο Ολυμπιακός κυριαρχεί ή κυριαρχούσε στην Ευρωλίγκα